မာဓိကာ

📚 အင်္ဂလိပ်စာတတ်အောင် ဘယ်လို လေ့လာရမလဲ။ 📚

   Dec 10, 2020     3 မိနစ် ဖတ်ဖို့ ကြာသည်

Sitting in Van Gogh paintings

မင်္ဂလာပါ။

ဒီပို့စ်ထဲမှာ ခြူးက အင်္ဂလိပ်စာ လေ့လာသင်ယူမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ခြူးရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေရယ်၊ ညီငယ်ညီမငယ်များ အင်္ဂလိပ်စာ လေ့လာသင်ယူရာတွင် သုံးနိုင်မယ့် Tips & Tricks လေးတွေ ပြောပြပေးသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ခြူးကတော့ မီးနင်းတွေကျက်ခိုင်း၊ ဘယ်အင်္ဂလိပ်စာ ဖတ်စာအုပ်တွေ ကောင်းတယ်ဆိုပြီး ဖတ်ခိုင်း၊ ဘယ်သင်တန်းကောင်းတယ်ဆိုပြီး တက်ခိုင်း၊ စတာတွေလုပ်ခိုင်းမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ခြူး အဲအရာတွေ အကုန်လုံးလုပ်ခဲ့ ပါတယ်၊ အင်္ဂလိပ်စာ ခွေအကြီးလှည်းနင်း။ အရာတိုင်းက များများကျက်တိုင်း မမှတ်မိနိုင်သလို၊ များများ ကြိုးစားတိုင်းလဲ မအောင်မြင်ပါဘူး။ သင်ယူတဲ့ နည်းစနစ် မှားနေသရွေ့ သင်သမျှ ဘယ်တော့မှ ခေါင်းထဲ ရောက်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ခြူးရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ခဲ့တဲ့ ခရီးစဉ်

ခြူး ကံကောင်းခဲ့ပါတယ်။ မူကြိုကျောင်းသားဘဝကထဲက အိမ်ကအဖေက ခြူးကို အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ သင်တဲ့ မူကြိုကျောင်းတွေထားတယ်။ မူလတန်းကနေ အထက်တန်းကျောင်းသား ဘဝရောက်တော့လဲ အင်္ဂလိပ်စာ ကျူရှင်တွေထားပေးတယ်၊ အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ နွေရာသီကျောင်း (summer schools) တွေ ပို့ပေးတယ်။ ကျောင်းမှာလဲ အင်္ဂလိပ်စာကို ခြူး စိတ်ပါဝင်စားစွာ ကျက်တယ်၊ မီးနင်းတွေ ကျက်တယ်၊ သဒ္ဒါတွေ ကျက်တယ်၊ စာစီစာကုံးတွေ ကျက်တယ်။ ကိုယ့် အင်္ဂလိပ်စာ စကေးကို အဟုတ်ကြီး ထင်နေတာပေါ့။

ဒါနဲ့ အသက် ၁၄နှစ်ရောက်တော့ အဖေက မလေးရှားမှာ ဆရာဝန်အလုပ်ရတာနဲ့ ခြူးတို့ မိသားစု မလေးရှာ ပြောင်းခဲ့တယ်။ ခြူးတို့ကို အဖေက မလေးရှား အစိုးရကျောင်းထားတယ်။ ကျောင်းမှာက သင်္ချာဘာသာ၊ သိပ္ပံဘာသာရယ် အိင်္ဂလိပ်စာ ဘာသာတွေကို အင်္ဂလိပ်လို သင်ရတယ်။ ကျန်တဲ့ ဘာသာရပ်တွေကတော့ မလေးလိုပေါ့။ ခြူးရဲ့ အတန်းဖော်တွေက မလေးလူမျိုး၊ တရုတ်လူမျိုး၊ ဒေသခံ တိုင်းရင်းသားများတွေပေါ့။ သူတို့တွေအားလုံးက သူတို့အိမ်တွေမှာ သူတို့ လူမျိုးတွေရဲ့ ဘာသာစကားတွေနဲ့ ပြောကြတယ်။ ကျောင်းရောက်ရင်တော့ အချင်းချင်း အင်္ဂလိပ်လို ပြောကြရော။

ခြူးက သူတို့တွေကြားထဲရောက်သွားတယ်၊ ကျောင်းမှာ ဆရာ၊ ဆရာမတွေက် စာကို မလေးလိုရော အင်္ဂလိပ်လိုသင်တယ်။ အင်္ဂလိပ်စာ ဆရာမက အင်္ဂလိပ်စာကို အင်္ဂလိပ်စာ ပြောပြီးသင်တယ်။ အတန်းဖော်အသစ်တွေက ခြူးကိုလာပြီး မိတ်ဆက်ကြတယ်။ ခြူးအဲအချိန်တုန်းက ခြူးရဲ့ ကောင်းလှပါပြီဆိုတဲ့ အင်္ဂလိပ် စကေးတွေက အသုံးမဝင်မှန်း သိရတော့တယ်။ ဆရာမက စာသင်လဲ အပြည့်အစုံနားမလည်၊ အတန်းဖော်တွေ စကားလာပြောရင်လဲ ပြန်မပြောတတ်။ ကြားထဲ မလေးစကားကလဲ မတတ်။ ခြူးတော်တော် စိတ်ညစ်သွားတယ်။ ကိုယ့်တစ်သက်လုံးလေ့လာခဲ့တဲ့ အင်္ဂလိပ်စာက တကယ်တန်း အင်္ဂလိပ်စာသုံးတဲ့ လောကထဲလဲရောက်ရော အကျုံးမဝင်သလို ဖြစ်နေတာပေါ့။

ဒါနဲ့ ခြူး အင်္ဂလိပ်စာ တတ်အောင် စပြီးလေ့လာတယ်။ အဓိကက ကိုယ့် အတန်းဖော်တွေနဲ့ စကား တွေ အပြန်အလှန်ပြေညဟာချင်တယ်။ ဆရာမ စာသင်တာ နားလည်ချင်တယ်။ ခြူး ပုံစံမျိုးစုံနဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ စလေ့လာပါတော့တယ်။ ခြူးက သီချင်းကောင်းကောင်းမဆိုတတ်ပေမယ့် သီချင်းဆိုရတာ ဝါသနာပါတယ်၊ အဲဒီခေတ်တုန်းက နာမည်ကြီးတဲ့ Taylor Swift တို့၊ Ed Sheeran တို့ သီချင််းတွေလိုက်ဆိုတယ်။ သူတို့တွေဘာတွေဆိုမှန်းလဲမသိ၊ စကားလုံးတွေလဲ နားမလည်တော့၊ သိအောင်၊ နားလည်အောင်ဆိုပြီး သီချင်းစာသားတွေကို print ထုတ်တယ်၊ အသံထွက် (pronunciation) မှန်အောင် ကိုယ့် ဘာသာကိုယ် အကဲခက်တယ်၊ ပြင်တယ်။ ခြူးရဲ့ မလေးရှားက အတန်းဖော်တိုင်း ခြူးရဲ့ သီချင်းစာသား စာအုပ် (Lyrics book) အကြောင်းသိကြတယ်။ နောက်တစ်မျိုးက ရုပ်ရှင်ကြည့်တာ ကြိုက်တော့ ရုပ်ရှင်ကို တတ်နိုင်သမျှ အင်္ဂလိပ်စာစာတန်းထိုးနဲ့ စကြည့်တယ်၊ နောက်နှစ်ဝက်လောက်ကြာတော့ စာတန်းထိုးမလိုတော့ဘူး အကုန်နားလည်နေပြီ။ အဲဒီ့ အချိန်တွင်းမှာပဲ အိမ်က အဖေက ခြူးတို့ကို အင်္ဂလိပ်စာ ကျူရှင်ကျောင်းထားတယ်။ အဲဒီ့ကျောင်းရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အချက်က တစ်ပတ်ကို စာအုပ် ၂အုပ်ငှါးရတယ်။ အထူအပါး ဂရုမစိုက်ဘူး။ တိုက်တိုက်ဆိုင်ဆိုင်ပဲ ခြူးတို့ တင်နေတဲ့ အစိုးကျောင်းက ကျောင်းသားတွေ စာဖတ်အောင်ဆိုပြီး ကျောင်းသားတစ်ယောက်ချင်းစီကို ကိုယ်ဖတ်တဲ့ စာအုပ်ရဲ့ အကျဉ်းချုပ် (book summary) ရေးဖိို့ ကတ်ပြားကြီးတွေ ထုတ်ပေးတယ်။ ခြူးရယ် ခြူးမောင်လေးရယ် နှစ်ယောက်သား စာ အတူတူဖတ်ကြ၊ အကျဉ်းချုပ် ထိုင်ရေးကြ၊ လုပ်ကြတာပေါ့။ ဒီ့အပြင် ခြူးနဲ့ တွဲတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေက စာဖတ်ဝါသနာအိုးတွေ၊ ခြူးကလဲ စာဖတ်ဝါသနာပါတော့ ကျူရှင်က ဖတ်ခိုင်းတဲ့ တစ်ပတ် နှစ်အုပ် အပြင် သူတို့ တွေဆီကနေ နောက်ဆုံရပေါ် ဝတ္ထုစာအုပ်တွေ ပါငှါးဖတ်တာပေါ့။ ကြာလာတော့ ကိုယ့်ရဲ့ essay ရေးတာတွေ အမှတ်တက်လာတယ်။ စကားလုံးအသစ်တွေ သိလာတယ်။ နောက်တစ်နည်းကတော့ အိမ်မှာ နေရင်း ကိုယ့်မောင်လေးနဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သို့မဟုတ် မလေးစာ ပြောရတယ်၊ ပိုပြီး အင်္ဂလိပ်စကားပြော အကျင့်ဖြစ်အောင်လို့။ အဖေနဲ့ အမေကိုတော့ မြန်မာလိုပဲ ပြောရတယ်။ စည်းကမ်းလုပ်ထားတာပေါ့။ အခုထိ ခြူးမောင်လေးနဲ့ စကားပြောတာ ဖြစ်ဖြစ်၊ မက်ဆေ့စ် ရိုက်တာ ဖြစ်ဖြစ် ဘာသာစကား သုံးမျိုး သုံးဖြစ်ပါတယ်။

ဒါကတော့ ခြူးရဲ့ English learning journey ကို အကျဉ်းချုပ်သမျှ ပြောပြထားတာပါ။ ကဲ ညီငယ် ညီမငယ်များက အင်္ဂလိပ်စကား စပြီး လေ့လာမယ်ဆိုပါစို့၊

အင်္ဂလိပ်စာတတ်အောင် ဘယ်လို လေ့လာရမလဲ။

ပထမဦးဆုံး ကိုယ့်ကိုကိုယ် အရင်မေးပါ။ ဘာကြောင့် အင်္ဂလိပ်စာ သင်ချင်တာလဲ။ စာမေးပွဲအောင်ဖို့လား။ စကားပြောတတ်ဖို့လား။ ရာထူးတိုးချင်လို့လား။ ကိုယ့်ရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာတတ်ဖို့ Motivation factor ကဘာလဲ။ ဥပမာ စာဖတ်သူက အင်္ဂလိပ်စာ တတ်ချင်တာ IELTS အောင်ဖို့ အတွက်ပဲ ဆိုရင်တော့၊ IELTS ပြီးရင် အင်္ဂလိပ်စာ ဆက်လေ့လာဖြစ်မှာလား။ နောက်တစ်မျိုး ပြောရရင် ကိုယ့်ရဲ့ ရည်မှန်းချက်က IELTS အောင်ဖို့ပဲဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ လေ့လာမှုအားက IELTS အောင်ဖို့အထိပဲ ရှိတော့မှာပေါ့။ IELTS အောင်ပြီး တစ်ကယ့် အင်္ဂလိပ်စာ ပြောတဲ့ လောကထဲကို confident ရှိရှိနဲ့ ဝင်နိုင်မှာလား။ ကိုယ့် အရှေ့မှာ နိုင်ငံခြားသား တစ်ယောက်က လမ်းမသိလို့ လာမေးရင်တောင် သေသေချာချာ လမ်းညွှန်တတ်မှာလား။ IELTS ဖြေတယ်ဆိုတာ နိုင်ငံခြားသွားပြီး ကျောင်းတက်ဖို့ မဟုတ်လား၊ အဲဒါဆိုရင် သင်က နိုင်ငံခြားမှာ သင်နဲ့ ဆိုင်တဲ့ ဘာသာရပ်တွေရဲ့ ဖတ်စာအုပ်တွေကို အင်္ဂလိပ်စာနဲ့ ဖတ်ဖို့၊ နောက် ဆရာတွေ ကျောင်းသားတွေနဲ့ အင်္ဂလိပ်လို ပြောဖို့ အတွက်ရော တစ်ကယ် တတ်ပြီလား။ အဓိကပြောချင်တာက အင်္ဂလိပ်စာ တတ်ဖို့ လေ့လာပါ၊ စာမေးပွဲ အောင်ဖို့တင် မလေ့လာ ပါနဲ့။ စကေးတစ်ခုက စာမေးပွဲအောင်ရုံ၊ အောင်လက်မှတ်ရရုံနဲ့ ကိုယ်က တတ်ပြီးသား၊ ကျွမ်းကျင်ပြီးသား ဆိုတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ်လေ့လာမှုအား ဘယ်လောက်ကောင်းလဲ၊ ကိုယ့်ရဲ့ အခြေခံ ဘယ်လောက် ကောင်းလဲ အပေါ် မူတည်တာပါ။ အဲဒီ့ အပေါ်မှာမှ ထက်ဖြည့်၊ ထက်လေ့လာ (build up) လုပ်လို့ရမှာပေါ့။

ကိုယ့်ရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ တတ်ဖို့အတွက် motivation factor တွေ့ပြီဆိုရင် ကိုယ်ဖြစ်ချင်တဲ့ အတိုင်း ကိုယ့် အားသာချက်၊ အားနည်းချက်တွေနဲ့ လိုက်ပြီး လေ့လာပါ။ ကိုယ်က ရုပ်ရှင်ကြည့်ရတာ ဝါသနာပါတယ် ဆိုရင် ရုပ်ရှင်ကြည့်တဲ့ အခါမှာ မြန်မာ စာတန်းထိုးနဲ့မကြည့်ပဲ အင်္ဂလိပ်စာ စာတန်းထိုးနဲ့ ကြည့်။ စာဖတ်ပျင်းတယ် ဆိုရင်တောင် အခုနောက်ပိုင်း ခေတ်စားလာတဲ့ podcast တွေ၊ audio books တွေ ကို အင်္ဂလိပ်လို နားထောင်လို့ ရနေပြီ။ ကိုယ်က သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ စကားပြောရတာ ကြိုက်တယ်ဆိုရင် ကိုယ့်သူငယ်ချင်းတွေ ထဲက အင်္ဂလိပ်စာ သင်ချင်တဲ့ သူကိုရှာ၊ စကားပြောကျင့်။ နောက်ကိုယ့် ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ကိုယ့်ရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ယူနိုင်မယ့် အခွင့်အရေးပေးတာ ရှိရင်ယူ။

အင်္ဂလိပ်စာ သင်တန်းတွေ က မှိုလိုပေါက် ရှိနေတယ့် ခေတ်ထဲမှာ ကိုယ့်ရဲ့ learning style မသိရင် သင်တန်းတွေ ဘယ်လောက်ပဲ ကောင်းနေပါစေ စာက ခေါင်းထဲ ရောက်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကိုယ်က ကြည့် တာနဲ့ မှတ်မိတဲ့ visual learner လား။ တခြားလူပြောတာ ကြားမှ မှတ်မိတဲ့ audio learner လား။ နှစ်မျိုးလုံရပေါင်းမှ တတ်တဲ့ learner တစ်ယောက်လား။ ဥပမာကိုယ်က visual learner ဆိုရင် online video တို့၊ mind maps တို့၊ က audio book တွေ၊ podcasts တွေ နားထောင်တာထက် ပို အကြိုးရှိတာပေါ့။

နောက်ပြီး ကိုယ်က အင်္ဂလိပ်စာကို Active သဘောနဲ့ လေ့လာနေလား၊ Passive သဘောနဲ့ လေ့လာနေသလား။ Active Learner တွေက ကိုယ်သင်ထားသမျှကို မှတ်မိအောင် လုပ်တယ်၊ ပြန်အသုံးချတယ်။ စာချဉ်းကျက်နေရုံသာမက အပြင်လောကနဲ့ အင်္ဂလိပ်လိုပြောတယ်၊ အင်္ဂလိပ်လို ရေးတယ်။ Passive learner တွေကတော့ စာအုပ်ဖွင့်တယ်၊ ကျက်တယ်၊ မှတ်တယ်၊ ဒါပေမယ့် အပြင်လောကမှာ အသုံးမချဘူး။ ဘယ်သူက ပိုပြီး စာတတ်သွားမယ်ဆိုတာ စာဖတ်သူများ သိနေပါပြီ။

နောက် တစ်ချက်က သတ္တိရှိပါ။ အခွင့်အရေး ပေးလို့ အင်္ဂလိပ်စာ သုံးရတော့မယ် ဆိုရင် ဝန်မလေးပါနဲ့၊ မှားမှာ မကြောက်ပါနဲ့။ အခုမှားလဲ ဘာဖြစ်လဲ၊ နောက်တစ်ခါ မှန်အောင် ပြောမှာပေါ့ ဆိုတဲ့ စိတ်မျိုးထားပါ။ တချို့ သဘောကောင်းတဲ့ သူတွေဆိုရင် ကိုယ့်ကို ပြန်တောင်ထောက်ပေးမှာပါ။

ပြီးတော့ စိတ်ရှည်ပါ။ ဘယ် စကေး တစ်ခုကို ဖြစ်ဖြစ် သင်ယူတာက အချိန်ပေးရပါတယ်။ ဥပမာ သင်က ဝိတ်ချချင်တယ် ဆိုပါဆို့။ သင် လေ့ကျင့်ခန်း တစ်နေ့ တစ်နာရီ ကို ခြောက်လောက် မှန်မှန်လုပ်တယ်။ သင့် ခန္ဓာကိုယ် ပိန်လာတာ မြင်ရမယ်၊ ပေါ့ပါးလာတာ ခံစားရမယ်။ ဒါပေမယ့် ပထမ သုံးရက် လေ့ကျင်ခန်းလုပ်တယ်၊ လေ့ကျင့်ခန်း စလုပ်ရဲ့ အတွက် ပင်ပန်းတယ်၊ ကိုယ်တွေ ကိုက်ခဲ လာတယ်၊ ဝိတ်ကျတာလဲ မမြင်ရဘူး။ ဒီလို အချိန်တွေမှာ တော်တော်များများက လက်လျှော့ကြတယ်။ လက်မလျှော့ပဲ လေ့ကျင့်ခန်း ဆက်လုပ်တဲ့ သူတွေကတော့ အောင်မြင်မှာပေါ့။ အင်္ဂလိပ်စာ သင်ယူတဲ့ နေရာမှာလဲ ဒီလိုပါပဲ၊ တချို့ ဆက်မလေ့လာ ချင်တဲ့ အချိန်တွေရှိမယ်။ အဲ့ဒီ့ အချိန်တွေမှာ ကိုယ့်ရဲ့ motivation factor ကို ပြန်သွားပါ။ ငါဘာကြောင့် အင်္ဂလိပ်စာ သင်လဲဆိုတာ ပြန်ကြည့်ပါ။

ဘာသာစကားတစ်ခုကို ကျွမ်းကျွမ်း ကျင်ကျင် သိထားတယ်ဆိုတာ ကိုယ့်ဘဝအတွက် တန်ဖိုး မဖြတ်နိုင်တဲ့ အရာတစ်ခုပါ။ ခြူး အင်္ဂလိပ်စာ တတ်လို့ ခင်ရတဲ့ သူငယ်ချင်းတွေ၊ ဖတ်ခွင့်ရတဲ့ စာအုပ်တွေ၊ ကြုံခဲ့တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ၊ ရောက်ခဲ့တဲ့ နေရာတွေ၊ ရခဲ့တဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေဆိုတာ ယခု ရေတွက်လို့ မရတော့ ပါဘူး။ နောက်လာမယ့် အနာဂတ်အတွက် ညီငယ်ညီမငယ်တွေကိုလဲ အင်္ဂလိပ်စာ ကို တစ်ကယ် တတ်အောင် အထိ လေ့လာသင်ယူ ဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။

စာဖတ်သူများရှင် ဒီပို့စ်လေးကို ဖတ်ပြီး တစ်ခုခု အသစ် လေ့လာ သင်ယူရတယ်ဆိုရင် Like & Share လုပ်ပြီး ခြူးရဲ့ Czech-in with Chyuu Page လေးကို support လုပ်ပေးသွားပါ။

စာဖတ်သူများ တစ်ဦးချင်းစီကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ 💕

ခြူးရဲ့ ဒီဆောင်းပါးလေးကို ဖတ်ရတာ ကျေနပ်တယ်၊ နောက်ဆက်ပြီး ဆောင်းပါးများ ထပ်ရေးနိုင်အောင် အားပေးချင်တယ် ဆိုရင် ခြူးကို ဒီလင့်(ခ) လေးကနေ စာအုပ်ဝယ်ပေးလို့ ရတယ်နော်။